Samenvatting Achtergrond Cicero Pro Sexto Roscio Amerino Latijn CE 2021

Samenvatting van de achtergrondinformatie rondom Cicero uit 'Pro Sexto Roscio Amerino' van uitgeverij Hermaion. Samengevat is 'De tijd van Cicero', 'Cicero' en 'Het genre retorica'. DIt is stof voor het centraal eindexamen Latijn in 2021.

Preview document (2 of 8 pages)

Achtergrond, retorica en het leven van Cicero

1. De tijd van Cicero
De laatste eeuw van de republiek: partijstrijd en burgeroorlog

1.1 Tweedeling (tweede eeuw v.Chr)
Tussen 200 en 133 waren grote gebieden bij Rome ingelijfd: Spanje,
Macedonië, Griekenland en delen van Noord-Afrika en Klein-Azië. Gevolg van deze expansie: ontstaan van een tweedeling:
1. Vermogende senatoren, equites (‘ridders’) en legerofficieren. Deze
senatoren woonden in latifundia (luxe vil a’s)
2. Heterogene groep armen, zoals verpauperde boeren. 1.2 De Gracchen (133-121 v.Chr)
De volkstribuun Tiberius Gracchus was de eerste Romeinse politicus die deze
problematiek aanpakte. Zelf behoorde hij tot een vooraanstaande senatorenfamilie. Hij
voerde een akkerwet (133) in: het land dat in bezit was van grootgrondbezitters werd onder
deze boeren verdeeld.
Gevolg akkerwet: senatoren boos en strijd breekt uit. Leidt tot dood van Tiberius.
Opvolger Tiberius: Gaius (broer). Hij diende wetsvoorstel en in die voor andere
bevolkingsgroepen aantrekkelijk waren. Ook hij kreeg te maken met verzet van de senaat
waardoor hij zich liet ombrengen. 1.3 Partijvorming
De manier waarop de Gracchen hun voorstel en indienden was revolutionair, omdat hij het
volkstribunaat als wapen in de strijd herontdekten. Zij dienden wetsvoorstel en niet in bij de
senaat, maar bij de volksvergadering.

Gevolg: ontstaan van twee politieke stromingen:
1. Populares: hervormers, wetsvoorstel en indienen bij volksvergadering (Gracchen).
2. Optimates: conservatieven, hoogste macht bij de senaat (boni).

1.3 Burgeroorlog Marius en Sulla (88-79)
Problemen met een inheemse vorst in Noord-Afrika leidde tot de opkomst van de popularis
Marius (‘homo novus’, eerste consul van de familie). Hij werd opperbevelhebber van
Noord-Afrika. Voerde een belangrijke legerhervorming door: proletariërs (armen) in
legioenen waardoor een beroepsleger ontstond. 88-87 uitbarsting: de senaat belastte Sul a met het commando over een grote militaire
operatie tegen koning Mithridates van Pontus, die een inval had gedaan in de Romeinse
provincie Asia. De volksvergadering kende dit commando toe aan Marius.
Gevolg: Sul a mobiliseerde zijn leger en nam de stad Rome in. Hierna doodde hij veel
populares. Sul a vertrok naar het oosten. Na zijn vertrek grepen de populares de macht die op hun beurt vele optimates-politici
(aanhangers van Sul a) ombrachten. Marius werd weer tot consul benoemd. Na zijn dood
volgt Cinna hem op. 83: Sul a keert keert terug en weet de populares snel te verslaan met steun van Pompeius
en Crassus. Hij richtte een bloedbad aan en daartoe liet hij proscriptielijsten publiceren.
Tegenstanders werden hierop vogelvrij verklaard en hun bezittingen werden afgenomen.
Veel Romeinse burgers kwamen om het leven. De macht van de senaat werd hersteld en
Sul a werd benoemd tot dictator.

1.5 De opkomst van Pompeius en Crassus (75-60)
Jaren 75-76: veel onrust (nieuwe dreigingen Mithridates, grote slavenopstand Spartacus).
Pompeius en Crassus (populares) boekten successen tegen de piraten en Spartacus. Ze
herstelden de macht van de volksvergadering en de volkstribunen.
Gevolg: strijd tussen optimates en populares komt weer op.

Leiders optimates/populares:
Optimates: Marcus Tullius Cicero (hoewel niet afkomstig uit senatorenfamilie)
Populares: Pompeius en Crassus

1.6 Julius Caesar (ca. 65-50)
Tijdens de afwezigheid van Pompeius werd de strijd tussen de optimates en populares erger
(staatsgreep Catilina). In deze jaren zien we de opkomst van Julius Caesar, een popularis. Door politiek handig
te werken en door gladiatorenshows en wagenraces had hij het volk voor zich gewonnen.
Eerste driemanschap: Caesar, Pompeius en Crassus sluiten een politiek
bondgenootschap. Ze wilden de invloed van de senaat aan banden leggen.
Pompeius zocht weer toenadering bij de senaat. Gevolg: burgeroorlog tussen Pompeius
en Caesar. Caesar won deze burgeroorlog. Pompeius vluchtte naar Egypte, maar werd daar gedood.
Caesar werd benoemd tot dictator voor het leven. 44: Caesar werd vermoord onder leiding
van Brutus en Cassius. Later wordt Caesar tot god verheven. 1.8 Het einde van de republiek (44-31)
Gevolg moord op Caesar: herstel van de republiek en de macht van de senaat.
Aanhangers van Caesar werden ‘Caesarianen’ genoemd. Antonius en Octavianus werden
hun leiders. Zij doodden veel tegenstanders, waaronder Cicero. Antonius ging zaken op
orde stel en in het oosten en Octavianus in het westen. In de jaren daarop volgde een
steeds verdergaande verwijdering op tussen Antonius en Octavianus. Antonius kreeg een
relatie met de Egyptische koningin Cleopatra. Uiteindelijk pleegden beiden zelfmoord.